Ermenilerin Diyarı
1944
Kâğıt üzerine grafit ve balmumu kalem
Yaratma Eylemi
1947
Kâğıt üzerine grafit ve balmumu kalem
Ermeni diasporasından olan sanatçı, 1904’te Doğu Anadolu’da Van şehrinin Khorkom (Dilkaya) köyünde doğdu. Halkının yaşadığı felaketten sonra, 1920’de Amerika Birleşik Devletleri’ne göç etti ve soyut dışavurumculuğu keşfetti. Eserlerinde biyo-morfik biçimlerden yararlandı, otomatik çizimleri, parlak rengi ve dolaysız tasvirinde dayanılması iyice güçleşen yoğun duyguların kişisel ifadelerini vurguladı. Çocukluğunun acı hatıraları ve yitirdiği anayurduna duyduğu özlem, duyumsal, organik düşünce biçimlerine dönüşür. Yapıtı ona dünyada lirik ve özgür bir soyutlamanın gelişiminde bir açıklık ve yenilik konumu kazandırmıştır. Masumiyet Müzesi’nin üst katında, Calouste Gulbenkian Vakfı’ndan ödünç aldığımız iki erken dönem eserine yer veriyoruz: Ermenilerin Diyarı (1944) ve Yaratma Eylemi (1947). Masumiyet Müzesi, yazar Orhan Pamuk tarafından, müzeyle aynı adı taşıyan romanının karakterlerinden Kemal’in Füsun’a duyduğu özlemi vücuda getiren, toplanmış nesnelerin bir koleksiyonu olarak tasarlanmıştır. Edebiyat ve hikâye anlatıcılığının cisimleştiği bu mekân, imgeseli ve gerçeği birleştirir. Masumiyet Müzesi şimdi de Gorky’nin sanat tarihine armağan ettiği iki şahesere ev sahipliği yapıyor. Yazarın defterleri ise 14. İstanbul Bienali'nin mekânları arasında yer alan güncel sanat müzesi İstanbul Modern’de sergileniyor. Acaba Gorky’nin resimleri Kemal'in düşlerinin ve özlemlerinin temsilleri olabilir mi?
CAM-Calouste Gulbenkian Vakfı Koleksiyonu.
Dilijan Art Initiative & IDeA Vakfı’nın destekleriyle sergilenmiştir.
Vale of the Armenians
1944
Graphite and wax pencil on paper
Act of Creation
1947
Graphite and wax pencil on paper
The Armenian diaspora artist was born in Eastern Anatolia in Khorkom, Van in 1904. After the catastrophe of his people, Gorky immigrated to the United States in 1920, where his individual position of clarity and innovation was to greatly influence Abstract Expressionism, as well as the development of a lyrical and free abstraction worldwide. In his artworks, he adopted biomorphic forms and automatic drawing, bright colour and the personal expression of intense emotions, which would seem too strong to bear in direct figuration. His painful childhood experiences and his longing for a lost homeland are translated into sensual, organic thought-forms. Two of Gorky’s early works from the collection of the Calouste Gulbenkian Foundation, Garden of Wish Fulfillment (1944) and Act of Creation (1947), are exhibited here, on the top floor of The Museum of Innocence. The Museum was created by novelist Orhan Pamuk around a collection of found objects that embody Kemal’s longing for Füsun – the fictional characters of his eponymous novel. This place of embodied literature and storytelling merges the imaginary and the real and now hosts two masterpieces of the history of art by Gorky, while at Istanbul Modern, also a venue for the 14th Biennial, the notebooks of the writer are on display. Could Gorky’s paintings be representations of Kemal’s dreams and longings?
Collection CAM–Fundação Calouste Gulbenkian.
Presented with the support of Dilijan Art Initiative & IDeA Foundation.
